Collection: 35/1074/0 Narodowe Siły Zbrojne Okręg III Lublin

Narodowe Siły Zbrojne Okręg III Lublin


Archiwum Państwowe w Lublinie
Former title of the collection: - brak danych -	Dates: [1940-1941]1942-1945[1946-1950]
Foreign language title of the collection: - brak danych -	Dates: 1940 - 1950
Name of the creator: - brak danych -	Access conditions: częściowo
Category: wojsko i organizacje paramilitarne - -	Languages: polski niemiecki rosyjski

Finding aids

Type of finding aid	Control inventory	Additional information
inwentarz książkowy	Yes	ZoSIA

History of the creator Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) siła zbrojna Stronnictwa Narodowego (SN) powstały 20 września 1942 r. w wyniku rozmów kierownictwa SN i dowództwa Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW) z dowództwem Armii Krajowej (AK) o scaleniu NOW z AK. O powstaniu NSZ zdecydowała grupa rozłamowa w NOW. W skład organizacji weszły m.in. Związek Jaszczurczy, Narodowo-Ludowa Organizacja Wojskowa, Polski Obóz Narodowo-Syndykalistyczny, Zakon Odrodzenia Polski, Zbrojne Pogotowie Narodu, Legion Unii Narodów Słowiańskich, Narodowa Konspiracja Niepodległości, Konfederacja Zbrojna i wiele innych organizacji. NSZ uznawały zwierzchność rządu Rzeczypospolitej Polskiej na emigracji dysponując własnym kierownictwem politycznym Tymczasową Narodową Radą Polityczną. 31 marca 1944 r. w wyniku prowadzonych w latach 1943-1944 rozmów z AK podpisano umowę scaleniową. NSZ stało się formalnie częścią AK.
Okręg III Lublin NSZ powstał wiosną 1943 r. Podlegał Inspektoratowi Ziem Południowo-Zachodnich. W lipcu 1944 r. w wyniku reorganizacji i powstania Komendy Ziem Wschodnich na obszarach wyzwolonych otrzymał nr XVI. Odtąd podlegał Obszarowi NSZ-Wschód. Komenda Okręgu obejmowała 7 wydziałów, Okręgowe Kierownictwo Akcji Specjalnej, Wojskowy Sąd i Wojskową Prokuraturę Okręgową. Okręg obejmował dwa podokręgi zachodni nr 1 i wschodni nr 2, podzielone na 10 komend powiatowych: nr 1 Lublin (10 sierpnia 1944 r. wyodrębniono miasto Lublin - samodzielny rejon na prawach komendy powiatowej), nr 2 Janów Lubelski, nr 3 Chełm (potem nr 23), nr 4 Puławy, nr 5 Biłgoraj, nr 6 Zamość, nr 7 Krasnystaw, nr 8 Lubartów, nr 9 Tomaszów Lubelski i nr 10 Hrubieszów. Umowa scaleniowa z 31 marca 1944 r. wprowadzona w życie „Rozkazem ogólnym nr 2” z 19 czerwca 1944 r. objęła praktycznie całość NSZ w Okręgu. NSZ zostało zdezorganizowane w wyniku trwających pod koniec 1944 r. i w 1945 r. aresztowań. Ocalałe struktury podporządkowano Narodowemu Zjednoczeniu Wojskowemu (NZW). Zakończenie ich zorganizowanej działalności nastąpiło wraz z aresztowaniami w okresie lipiec-październik 1945 r. Po tym okresie na terenie Okręgu działały nadal drobne grupy i oddziały zbrojne używające nazwy NSZ i NSZ i nawiązujące do tradycji tych organizacji.
Celem NSZ zgodnie z deklaracją z lutego 1943 r. była walka o niepodległe państwo z granicami zachodnimi na Odrze i Nysie, z okupantem niemieckim i dywersją komunistyczną, udział w powstaniu zbrojnym w uzgodnieniu z aliantami, pod rozkazami Komendanta Głównego AK. W związku z wkroczeniem armii radzieckiej postanowiono nie przystępować do działań zbrojnych i wycofać oddziały NSZ na zachód.
Na czele organizacji stał komendant główny posiadający sztab z szefem sztabu. W skład sztabu podzielonego na piony Dowodzenia, Administracyjny i Kwaterę Główną wchodziły oddziały: I ogólnoorganizacyjny, II Centralna Służba Wywiadowcza, III operacyjno-wyszkoleniowy (podlegał mu wydział Akcji Specjalnej, od grudnia 1943 r. Kierownictwo Akcji Specjalnej), IV zaopatrzenia, V łączności, VI oświatowo-wychowawczy, VII finansowy i służby np. kancelaria sztabu, kompania gospodarcza itd. Struktura terytorialna opierająca się na podziale administracyjnym z okresu przedwojennego obejmowała inspektoraty Ziem Zachodnich, Centralnych, Północnych, Południowo-Zachodnich, Południowo-Wschodnich, podzielone na 17 okręgów. Te dzieliły się na powiaty, czasem też podokręgi i rejony. Scope and content Instrukcje, rozkazy, odezwy, sprawozdania, korespondencja, 1943-1945, 1950 - 14 j.a. (sygn. 1-13)
Wykazy broni i stanu osobowego, 1944-1945 - 1 j.a. (sygn. 14)
Sprawy karne, 1944 - 1 j.a. (sygn. 15)
Nakazy i ostrzeżenia, 1945-1946 - 1 j.a. (sygn. 16)
Sprawy finansowo-rozliczeniowe, 1944-1945 - 1 j.a. (sygn. 17)
Materiały ideowo-propagandowe, [ok. 1943-1944] - 1 j.a. (sygn. 18)
Materiały różne, 1943 - 2 j.a. (sygn. 19-20)
Druki ulotne, [ok. 1943-1944] - 3 j.a. (sygn. 21-23)
Prasa konspiracyjna, 1940-1944 - 15 j.a. (sygn. 24-39) Supplementary information - brak danych -

No.	Name	Units	Number of scans
	Units without series	0	0
1	Instrukcje, rozkazy, odezwy, sprawozdania, korespondencja	13	385
2	Wykazy broni i stanu osobowego	1	51
3	Sprawy karne	1	1
4	Nakazy i ostrzeżenia	1	1
5	Sprawy finansowo-rozliczeniowe	1	19
6	Materiały ideowo-propagandowe	1	1
7	Materiały różne	2	8
8	Druki ulotne	3	20
9	Prasa konspiracyjna	16	613

Units in the collection::

Number of units per page

Reference code	Title	Dates	Number of scans
35/1074/0/1/1	[Instrukcje i wytyczne wywiadu i kontrwywiadu, wyszkolenia bojowego, kwatermistrzostwa, łączności, oświaty i wychowania, Pogotowia Akcji Specjalnej, akcji przeciwkomunistycznej z załącznikami]	1943-1944, 1950	79
35/1074/0/1/2	[Plany pracy Wydziału VI Komendy Okręgu nr III na V-VI.1944 r.]	1944	2
35/1074/0/1/3	[Rozkazy Komendy Głównej Narodowych Sił Zbrojnych]	1943-1944	71
35/1074/0/1/4	[Rozkazy Komendy Okręgu III Lublin Narodowych Sił Zbrojnych]	1943-1945	44
35/1074/0/1/5	[Odezwy i deklaracje struktur Narodowych Sił Zbrojnych, Rady Jedności Narodowej i różnych osób]	1943-1945	10
35/1074/0/1/6	[Korespondencja wychodząca i przychodząca komendanta Okręgu III z szefem Sztabu Komendy Okręgu, szefami wydziałów Sztabu Komendy Okręgu, dowódcami oddziałów zbrojnych i notatki dotyczące spraw organizacyjnych]	1943-1945	33
35/1074/0/1/7	[Sprawozdania z działalności członków wydziałów łączności i oświatowo-wychowawczego Sztabu Komendy Okręgu III, korespondencja wychodząca i przychodząca Zarządu Okręgu Stronnictwa Narodowego, szefa wydziału II Sztabu Komendy Okręgu III i innych osób]	1944-1945	18
35/1074/0/1/8	[Rozkazy i zarządzenia Komendy Powiatowej nr 2 Janów Lubelski, korespondencja wychodząca członka Komendy, meldunek rejonu krypt. "Pustkowie" podlegającego Komendzie]	1944-1945	19
35/1074/0/1/9	[Rozkazy, korespondencja wychodząca i przychodząca Komendy Powiatowej nr 3 Chełm z komendą Okręgu III, protokół i luźne notatki dotyczące spraw organizacyjnych]	1944-1945	40
35/1074/0/1/10	[Pismo komendanta Komendy Powiatowej nr 5 Biłgoraj do komendanta Okręgu XVI z 20.V.1945 r.]	1945	2
35/1074/0/1/11	[Rozkazy, korespondencja wychodząca i przychodząca, wytyczne i sprawozdania innych komend powiatowych oraz inspektoratów podlegających Okręgowi Rzeszowskiemu Narodowej Organizacji Wojskowej]	1945, [1946]	11
35/1074/0/1/12	[Zarządzenia szefa Okręgowego Kierownictwa Akcji Specjalnej, meldunki, wykazy i sprawozdania oddziałów Pogotowia Akcji Specjalnej dowodzonych przez osoby o ps. "Sokół", "Jacek", "Szary", "Zagłoba", dziennik działań dowódcy oddziału Korycińskiego Stefana ps. "Storczyk"]	1945	55
35/1074/0/1/13	[Korespondencja wychodząca, listy imienne i wnioski o usunięcie osób podejrzanych o współpracę z władzami komunistycznymi sporządzone przez osobę ps. "Powała" członka oddziału Kusza Adama ps. "Garbaty"]	1950	1
35/1074/0/2/14	[Wykazy posiadanej broni, żołnierzy i oficerów różnych struktur i oddziałów Narodowych Sił Zbrojnych]	1944-1945	51
35/1074/0/3/15	[Akta spraw karnych prowadzonych przez Pidka Kazimierza ps. "Konar"szefa Oddziału II Komendy Powiatowej nr 2 Janów Lubelski-Kraśnik przeciwko osobom oskarżonym o działanie na szkodę państwa polskiego i przestępstwa pospolite]	1944	1

1 2 3

Amount of archival material

Total (archival units): 39

Processed (archival units): 39

Without inventory (archival units): 0

Total (linear meters): 0.13

Processed (linear meters): 0.13

Without inventory (archival units): 0.00

Amount of non-archival material

Total (archival units): 0

Total (linear meters): 0.00

Dates of non-archival material: - brak danych -