Akta stanu cywilnego Okręgu Bożniczego w Bobrownikach i Irenie
|
|
|
| Archiwum Państwowe w Lublinie | |
| - brak danych - | 1826-1913 |
| - brak danych - |
1826 - 1858 1869 - 1913 |
| - brak danych - | częściowo |
| urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne - urzędy stanu cywilnego |
polski rosyjski |
| inwentarz książkowy | Yes | - brak danych - |
Wprowadzony w życie 1 stycznia 1826 r. Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego zmodyfikował zasady rejestracji stanu cywilnego. Dla ludności wyznania mojżeszowego utworzono w miastach odrębne, świeckie okręgi bożnicze, wśród nich Bobrownicki Okręg Bożniczy. Obowiązki urzędników stanu cywilnego pełnili urzędnicy magistratu, najczęściej burmistrzowie (zaś od 1869 r. wójtowie). Okręg bożniczy pokrywał się zwykle z obszarem powołanych w 1830 r. Okręgów Dozorów Bożniczych (gmin wyznaniowych). Przy sporządzaniu aktu cywilnego obok zainteresowanych stron i świadków miał obowiązek uczestniczyć rabin, który wcześniej dokonywał obrzędów religijnych związanych z faktem urodzenia, zawarcia związku małżeńskiego, zgonu i ich rejestracji.
W związku z migracją miejscowej ludności żydowskiej do utworzonej w 1854 roku osady rzemieślniczej w Irenie, jej społeczność od początku czyniła zabiegi w celu utworzenia w tej miejscowości nowego odrębnego dozoru bożniczego i okręgu. Nowy okręg miał rozpocząć działalność od stycznia 1861 r., jednak wobec zdecydowanego sprzeciwu mieszkańców Bobrownik Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych wstrzymała decyzję o powołaniu nowego ośrodka. Ostatecznie, zamiast podziału dotychczasowego okręgu, w 1870 r. przeniesiono jego siedzibę do Ireny. Obowiązki urzędnika stanu cywilnego przejął wójt gminy Irena, który prowadził wspólne księgi stanu cywilnego dla obu ośrodków. Dotychczasowa nazwa okręgu pozostała niezmieniona, dopiero na przełomie XIX i XX wieku zaczęto stosować równolegle nazwę Ireńsko-Bobrownicki Okręg Bożniczy.
Akty stanu cywilnego (urodzeń, małżeństw i zgonów) spisywane były w dwóch egzemplarzach. Do sporządzanych metryk dołączano alegaty (m. in. załączane do spisywanego aktu małżeństwa odpisy metryk urodzenia, lub akty znania narzeczonych, urzędowe sprostowania i uzupełnienia aktów). Zawierające jeden typ aktów unikaty (księgi pierwopisowe) zapisywano przez kilka lat, aż do zapełnienia księgi. Tożsame z nimi pod względem treści metryk duplikaty (wtóropisy), obejmujące akty urodzeń małżeństw i zgonów, zamykano wraz z końcem roku, sporządzano indeks i wraz z alegatami przekazywano do Sądu Pokoju w Kazimierzu (Dziennik Praw Królestwa Polskiego t.10, s. 41-84). Prawdopodobnie z uwagi na świecki charakter tych akt ludność żydowska nierzadko nie dopełniała terminowo obowiązku rejestracji zdarzeń urodzin, zawarcia związku małżeńskiego czy zgonu.
Zachowane księgi stanu cywilnego prowadzone były w języku rosyjskim. Ponadto obok zapisu dat zgodnego ze stosowanym w Królestwie Polskim kalendarzem gregoriańskim wprowadzono datację wg obowiązującego w Cesarstwie Rosyjskim kalendarza juliańskiego (12-13 dni różnicy).
Usankcjonowane przez Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego zasady rejestracji aktów stanu cywilnego z niewielkimi modyfikacjami przetrwały na terenie byłego zaboru rosyjskiego do roku 1945. Na podstawie dekretu Rady Ministrów z 25 września 1945 r. z dniem 1 stycznia 1946 r. zlikwidowano wyznaniowe urzędy stanu cywilnego, powołując na ich miejsce w każdej gminie urzędy państwowe (Dziennik Ustaw, Nr 48, poz. 272-273).
Siedziba okręgu: Bobrowniki, od maja 1870 r. Irena (Forsztadt), pow. nowoaleksandryjski - obecnie w granicach administracyjnych Dęblina
Zakres terytorialny: Bobrowniki, Irena, Ryki
Status prawny: urzędy stanu cywilnego i metrykalne - akta metrykalne AKTA CYWILNE
księgi wtóropisowe urodzeń, małżeństw i zgonów (duplikaty) z lat 1826 - 1858, 1869-1913, sygn. 1-40, 43 - 81 (79 j.a.);
księga pierwopisowa zgonów (unikat) z lat 1872-1893, sygn. 41 (1 j.a.);
księga pierwopisowa urodzeń (unikat) z lat 1902-1908, sygn. 42 (1 j.a.); ZoSIA; baza PRADZIAD; zmikrofilmowane księgi z lat 1869-1877, nr mikrofilmów: 393452-393459; księgi z lat 1826-1858 są przechowywane w Archiwum Państwowym m. st. Warszawy Oddział w Otwocku (nr zesp. 167);
| No. | Name | Units | Dates | Number of scans |
|---|---|---|---|---|
| Units without series | 0 | 0 | ||
| 1 | AKTA CYWILNE | 0 | 0 | |
| 2 | KSIĘGI PIERWOPISOWE (unikaty) | 2 | 1872-1908 | 141 |
| 3 | KSIĘGI WTÓROPISOWE (duplikaty) | 44 | 1869-1913 | 2742 |
Units in series:: 3 KSIĘGI WTÓROPISOWE (duplikaty)
|
Number of units per page |
Amount of archival material
81
81
0
1.31
1.31
0.00
Amount of non-archival material
0
0.00
- brak danych -