Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Gosławice (pow. koniński)
|
|
Archiwum Państwowe w Poznaniu Oddział w Koninie | |
Księgi metrykalne parafii rzymsko-katolickiej Gosławice (pow. koniński) | 1810-1938 |
- brak danych - |
1810 - 1811 1824 - 1916 1931 - 1931 1938 - 1938 |
- brak danych - | częściowo |
urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne - akta metrykalne |
polski łaciński niemiecki rosyjski |
inwentarz książkowy | Yes | system ZoSIA |
Do 1808 r. na ziemiach polskich nie istniał jednolity system rejestracji stanu cywilnego, a rejestrowanie faktów z życia osób regulowane było właściwym prawem religijnym (kościelnym). W Kościele Katolickim obrządku rzymskiego rejestrację wprowadzono w XVI w. w konsekwencji uchwał soboru trydenckiego (w XVI w. rejestracja chrztów i małżeństw i w XVII w. rejestracja zgonów), a na ziemiach polskich w XVII w.
W 1808 r. na obszarze Księstwa Warszawskiego wprowadzono pierwszy na ziemiach polskich, oparty na francuskim Kodeksie Napoleona, system rejestracji stanu cywilnego, który w założeniach miał być świecki i niezależny od wyznania, a akty stanu cywilnego mieli sporządzać i prowadzić świeccy urzędnicy stanu cywilnego. W praktyce, m.in. z braku wykształconych osób, często obowiązki urzędników stanu cywilnego powierzano duchownym właściwym ze względu na miejsce, w którym zaistniał fakt stanowiący przesłankę do sporządzenia danego aktu. Duchowni ci właściwi byli również w zakresie rejestrowania stanu cywilnego osób wyznań niechrześcijańskich, w tym wyznania mojżeszowego.
Od 1826 r., na podstawie Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego, w odniesieniu do wyznań chrześcijańskich akta stanu cywilnego połączono z metrykami kościelnymi. Stan cywilny rejestrowali przełożeni poszczególnych parafii. Rejestrację świecką utrzymano natomiast w odniesieniu do religii niechrześcijańskich (np. judaizm, islam) i mniejszych liczebnie chrześcijańskich (np. baptyści), którą sprawowali burmistrzowie lub wyznaczeni urzędnicy municypalni.
W okresie międzywojennym (1918-1939) utrzymano rozwiązania przejęte po zaborcach, tzn. na ziemiach byłego Królestwa Polskiego nadal obowiązywał religijny system rejestracji stanu cywilnego.
W 1940 r., na terenach włączonych do państwa niemieckiego (III Rzeszy) w 1939 r., religijny system rejestracji stanu cywilnego zastąpiono systemem świeckim, tzn. utworzono na wzór niemiecki okręgi i urzędy stanu cywilnego, a sporządzanie aktów stanu cywilnego powierzono świeckim urzędnikom, działającym na podstawie niemieckiego prawa o rejestracji stanu cywilnego.
Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej na krótko (1944/1945 r.) częściowo przywrócono rejestrację stanu cywilnego na zasadach obowiązujących przed 1940 r. Natomiast od 1946 r. ujednolicono na obszarze całego państwa polskiego prowadzenie rejestracji stanu cywilnego wprowadzając świeckie okręgi i urzędy stanu cywilnego.
W zasadzie przez cały omawiany okres urzędnik stanu cywilnego lub osoba pełniąca jego funkcje, prowadził dwa egzemplarze ksiąg stanu cywilnego, zwanych też rejestrami. W pierwszym, tzw. unikacie, w odrębnych księgach zapisywano jeden rodzaj zdarzeń, tzn. akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Poszczególne księgi prowadzono nawet przez wiele lat, do wyczerpania wolnych kart. Natomiast drugi egzemplarz, tzw. duplikat, składał się z jednorocznych ksiąg, w których w osobnych częściach zapisywano akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Obok wspomnianych ksiąg (rejestrów) urzędnik stanu cywilnego gromadził dokumenty potwierdzające zdolność prawną osób do zawarcia małżeństwa, tzw. alegata lub aneksy. Z reguły były to odpisy aktów urodzenia, akty znania, odpisy aktów zgonów nieżyjącego współmałżonka, a czasami także zapowiedzi wygłaszane w parafii.
Do 1866 r. językiem urzędowym, w jakim sporządzano akty stanu cywilnego był język polski, następnie, do około 1916 r., obowiązującym był język rosyjski. W okresie tym w aktach stosowano podwójną datację według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego. W okresie istnienia państwa polskiego językiem urzędowym był język polski, natomiast w czasie okupacji niemieckiej (1940-1944/1945) język niemiecki. Podział na serie:
Akta urodzeń, rejestry urodzeń, daty skrajne: 1810-1811, 1 j.a.
Zapowiedzi, akta małżeństw, alegata, daty skrajne: 1810-1811, 1938, 2 j.a.
Akta zgonów, daty skrajne: 1810-1811, 1 j.a.
Księgi łączne, daty skrajne: 1817-1916, 1931, 101 j.a. Inw. ks. - system ZoSIA.
W zbiorze zmikrofilmowano 70 j.a. o sygn.: 1-3, 5-52 (nr 0: 6353-6403), 53-60 (nr 0: 41218-41225), 61-64 (podwójnie - nr 0: 41226-41229, 58249-58252), 65-71 (nr 0: 58253-58259).
W zbiorze zdigitalizowano 29 j.a. o sygn.: 72-96, 99-102.
No. | Name | Units | Dates | Number of scans |
---|---|---|---|---|
Units without series | 0 | 0 | ||
1 | Akta urodzeń, rejestry urodzeń | 0 | 0 | |
1.1 | Akta urodzeń | 1 | 1810-1811 | 11 |
1.2 | Rejestry urodzeń | 0 | 0 | |
2 | Wykazy konfirmowanych | 0 | 0 | |
3 | Księgi komunikujących i penitentów | 0 | 0 | |
4 | Zapowiedzi, akta małżeństw, alegata | 0 | 0 | |
4.1 | Akta małżeństw | 1 | 1810-1811 | 8 |
4.2 | Alegata | 1 | 1938-1938 | 0 |
4.3 | Zapowiedzi | 0 | 0 | |
5 | Akta zgonów | 1 | 1810-1811 | 7 |
6 | Księgi łączne | 0 | 0 | |
6.1 | Urodzenia, małżeństwa, zgony | 100 | 1817-1931 | 7242 |
6.2 | Urodzenia, małżeństwa | 1 | 1871-1871 | 74 |
6.3 | Urodzenia, zgony | 0 | 0 | |
6.4 | Małżeństwa, zgony | 0 | 0 | |
6.5 | Urodzenia, małżeństwa, komunikujący | 0 | 0 | |
6.6 | Urodzenia, małżeństwa, zgony, bierzmowani | 0 | 0 | |
6.7 | Urodzenia, małżeństwa, zgony, zapowiedzi | 0 | 0 | |
6.8 | Urodzenia, małżeństwa, zgony, rozwody | 0 | 0 | |
6.9 | Urodzenia, konfirmacje | 0 | 0 |
Units in series:: 4.1 Akta małżeństw
|
Reference code | Title | Dates | Number of scans |
---|---|---|---|
54/750/0/4.1/2 | Księga ślubów | 1810-1811 | 8 |
Amount of archival material
105
100
0
0.99
0.93
0.00
Amount of non-archival material
0
0.00
- brak danych -