Akta stanu cywilnego Izraelickiej Gminy Wyznaniowej w Stryju
|
|
|
| Archiwum Państwowe w Przemyślu | |
| - brak danych - | 1858-1871,1877,1879-1881,1889-1917,1920-1925 |
| - brak danych - |
1858 - 1871 1877 - 1877 1879 - 1881 1889 - 1917 1920 - 1921 1924 - 1925 |
| - brak danych - | tak |
| urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne - akta metrykalne |
polski łaciński niemiecki |
| inwentarz książkowy | Yes | - brak danych - |
W wyniku działań wojennych we wrześniu 1939 roku, a także na mocy postanowień paktu Ribentropp-Mołotow i układu z 28 IX 1939 roku pod koniec września tegoż roku Związek Radziecki okupował 201 tys. km2 z ponad 13 mln osób z przedwojennego terytorium II Rzeczypospolitej. 18 IX 1939 roku do Stryja wkroczyły wojska niemieckie. Natomiast po ich wycofaniu się do miasta weszły 22 IX wojska sowieckie. Najprawdopodobniej wkrótce po tym doszło do nacjonalizacji majątku żydowskiej gminy wyznaniowej.
Od 20 IV 1940 roku wprowadzono w zachodnich obwodach Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej i Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej rejestrację wszystkich akt stanu cywilnego przez NKWD. Obwodowe, miejskie i rejonowe biura (wydziały) i archiwa akt stanu cywilnego należało zorganizować do 15 IV 1940 roku. W zachodnich obwodach USRS akta metrykalne należało przejąć do 25 IV 1940 roku.
Od grudnia 1942 do czerwca roku 1943 roku w mieście istniało getto, w którym uwięziono ok. 15 tys. Żydów ze Stryja i okolicy. W pobliskim Lesie Chołobutowskim w listopadzie 1941 roku rozstrzelano 1 000 Żydów.
Metryki wyznaniowe to dokumenty bieżącej rejestracji statystycznej, najstarsze wśród źródeł demograficznych. Zapisy metrykalne już w XVIII wieku zaczęły uzyskiwać moc aktu prawnego (odnosiło się to do wszystkich wyznań, jednak zasady prowadzenia ksiąg najszerzej były omawiane w normatywach Kościoła katolickiego i dzięki temu rozpowszechniły się w całej Europie).
Po I rozbiorze Rzeczpospolitej austriackie władze państwowe zaczęły ingerować w czynności związane ze dokonywaniem zapisów w księgach metrykalnych. Józef II wydał patent (1784 rok), w którym nakazywał Żydom „prowadzić trojakie rejestry z przepisanymi rubrykami, z małą zmianą z powodu ich religijnego wyznania”. Ponadto przepisy zakazywały rabinom dokonywania wpisów w jidisz lub języku hebrajskim (mówiły o tym postanowienia patentu cesarskiego z 28 lipca 1787 roku oraz dekret kancelarii nadwornej z 22 października 1816 roku). Do roku 1868 żydowskie, jak również protestanckie, księgi metrykalne podlegały okresowej kontroli ze strony duchownych katolickich. Oni mieli także za zadanie uwierzytelniać treść wpisów. 10 lipca 1868 roku księgom metrykalnym żydowskim nadano moc dowodową. Ta ustawa powoływała także świeckich urzędników tzw. metrykantów.
Do ich obowiązków należało prowadzenie ksiąg metrykalnych, nadzór nad nimi i przyjmowanie petentów. Obowiązek zatrudnienia takiego urzędnika nałożono na gminy wyznaniowe na mocy rozporządzenia z 15 marca 1875 roku. Metrykanci byli powoływani przez miejscowego starostę powiatowego. Także zmiany wprowadzane w księgach wymagały akceptacji starosty. W ten sposób rabini mieli ograniczoną władzę, chociaż przepisy nie wykluczały możliwości prowadzenia przez nich ksiąg metrykalnych. W 1876 roku wprowadzono w Galicji podział na żydowskie okręgi metrykalne. Ich liczba wynosiła początkowo 261. Należy jednak zaznaczyć, że obszar okręgu metrykalnego nie pokrywał się z terenem działania gmin wyznaniowych. Z tego powodu w latach 1891-1905 w 16 rozporządzeniach starano się ostatecznie uregulować relacje między żydowskimi okręgami i gminami. Akta stanu cywilnego (księga urodzeń, księga zaślubionych, księga zgonów), 1858-1871, 1889, sygn. 1-3; Indeksy, 1877, 1879-1881, 1894-1917, 1925, sygn. 4-15; Pisma w sprawach metrykalnych, 1899, 1925, sygn. 16. Wydzielony ze zbioru nr 154 – Izraelickie Gminy Wyznaniowe – zbiór szczątków zespołów na podstawie uchwały Komisji Metodycznej z dnia 22.12.2009 r.
| No. | Name | Units | Dates | Number of scans |
|---|---|---|---|---|
| Units without series | 0 | 0 | ||
| 1 | Akta stanu cywilnego | 11 | 1858-1924 | 247 |
| 2 | Indeksy | 12 | 1877-1917 | 411 |
| 3 | Pisma w sprawach metrykalnych | 1 | 1899-1925 | 10 |
Units in the collection::
|
Number of units per page |
1
2
Amount of archival material
16
16
0
0.15
0.15
0.00
Amount of non-archival material
0
0.00
- brak danych -