Collection: 58/187/0 Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Lipsko

Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Lipsko


Archiwum Państwowe w Radomiu
Former title of the collection: - brak danych -	Dates: 1837-1912
Foreign language title of the collection: - brak danych -	Dates: 1837 - 1912
Name of the creator: - brak danych -	Access conditions: tak
Category: urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne - urzędy stanu cywilnego	Languages: polski rosyjski

Finding aids

Type of finding aid	Control inventory	Additional information
inwentarz książkowy	Yes	- brak danych -

History of the creator Świeckie urzędy i księgi stanu cywilnego utworzone zostały na terenie Księstwa Warszawskiego na mocy wprowadzonego z dniem 1 maja 1808 r. Kodeksu Napoleona (Dziennik Praw Księstwa Warszawskiego t. I: s. XXXVI, Nr 2, s. 46-47; Nr 9, s. 195-201; Nr 10, s. 231-236); obowiązywały do końca 1825 r. W tym okresie obowiązki urzędnika stanu cywilnego dla ludności wyznania mojżeszowego wypełniali przełożeni parafii rzymsko-katolickich. Od 1826 r., na mocy postanowienia Księcia Namiestnika z 3 listopada 1825 r. na terenie Królestwa Polskiego wprowadzono właściwie religijny charakter akt stanu cywilnego: w wyznaniach chrześcijańskich akta stanu cywilnego połączono z metrykami kościelnymi - urzędnikami stanu cywilnego byli przełożeni parafii, a w wyznaniach niechrześcijańskich (m.in. mojżeszowym) - burmistrzowie (Dziennik Praw Królestwa Polskiego: t. 10, s. 41-84; t. 11 s. 15-29). Postanowienie Rady Administracyjnej z 7 września 1830 r. wprowadzało, w miejsce parafii, nazwę Okręgów Dozorów Bóżniczych oraz określało, obowiązujący dla ludności żydowskiej (starozakonnych), tryb dokonywania wpisów, tj. nakładało na rabinów w Okręgach obowiązek prowadzenia („utrzymywania”) oddzielnej od urzędnika stanu cywilnego księgi urodzeń, zgonów, małżeństw i zapowiedzi oraz zgłaszania się z zainteresowanymi i księgą do urzędnika stanu cywilnego celem dokonania wpisów cywilnych; nadzór nad prowadzeniem księgi należał do urzędników „utrzymujących” akta stanu cywilnego dla Żydów oraz do dozorów bóżniczych (Dziennik Praw Królestwa Polskiego: t. 11 s. 18-20, 22-29; t. 13 s. 147-160). Sprawy osób prowadzących księgi stanu cywilnego wyznań niechrześcijańskich w osadach (wcześniej miastach) normowało postanowienie Komitetu Urządzającego z dnia 24 października/5 listopada 1869 oraz z dnia 15/27 stycznia 1871 (Postanovleniâ Učreditel?nogo Komiteta v Carstve Pol?skom, t. XVII vypusk II, Warszawa 1869, art. 2821, s. 115-118 oraz t. XXI vypusk I, Warszawa 1871, art. 3188, s. 22-23). Nowe, ogłoszone 24 czerwca 1836 r., Prawo o Małżeństwie zawarcie małżeństwa uzależniało od władz duchownych, a obrzęd religijny zyskał pierwszeństwo przed czynnościami cywilnymi tj. spisaniem aktu. Skutki cywilne zawartych małżeństw przekazano do kompetencji sądom cywilnym (Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 18 s. 46-297). Wyznaniowe prowadzenie ksiąg stanu cywilnego oparte na postanowieniu Księcia Namiestnika z 3 listopada 1825 r. obowiązywało na terenie byłego Królestwa Polskiego do 31 grudnia 1945 r. Świeckie urzędy stanu cywilnego jako jednolite w całym kraju organy administracji państwowej powołane zostały na mocy dekretu z 25 września 1945 r. (Dz. U. 1945 Nr 48, poz.: 272, 273).
Urzędnicy stanu cywilnego (burmistrzowie lub osoby świeckie uprawnione przez władze) podlegali administracji ogólnej i resortowi sprawiedliwości.
Okręg istniał od 1826 r. (Dz. U. Woj. Sandomierskiego, 1826, s. 182). Siedzibą urzędnika stanu cywilnego było Lipsko.
Do zadań urzędników stanu cywilnego należało prowadzenie ksiąg w dwu egzemplarzach. Wpisywano do nich, w określonej przepisami formule, akta: urodzenia dziecka, uznania dziecka pozamałżeńskiego, przysposobienia, zapowiedzi małżeństwa (do 1825 r.), małżeństwa i śmierci. Egzemplarz „rządowy” stanowiła księga podzielona na trzy części, z których każda przeznaczona była do zapisywania jednego rodzaju akt: urodzeń, ślubów i zgonów, zamykanych protokolarnie corocznie; stanowiła ona duplikat, który wraz z allegatami, czyli załącznikami do akt metrykalnych (głównie do akt ślubów), po kontroli, przekazywano do archiwum hipotecznego właściwego terytorialnie sądu pokoju (i jego późniejszego odpowiednika). Unikat, czyli egzemplarz gruntowy pozostawał w miejscu sporządzenia; wpisów dokonywano w trzech odrębnych księgach: każda prowadzona w okresie wieloletnim (do czasu całkowitego zapisania), przeznaczona na wpis jednego rodzaju akt metrykalnych: urodzeń, ślubów, zgonów. Przepis Rady Ministrów z 29 kwietnia 1909 r. nałożył na władze sądowe Królestwa Polskiego obowiązek wprowadzania, w przechowywanych w archiwach hipotecznych egzemplarzach ksiąg stanu cywilnego (duplikatach), na marginesach akt urodzeń informacji o zawarciu małżeństwa, otrzymanych od prowadzących księgi stanu cywilnego (Sobranie Uzakonenij i Rasporâženij Pravitel'stva, 1909 Oddz. I, No 90, poz. 715, s. 1474). Wpisy prowadzono w języku polskim, a od 1 stycznia 1868 r., na mocy rozporządzenia Komitetu Urządzającego w Królestwie Polskim, księgi o urodzonych, zaślubionych i zmarłych wszystkich wyznań - w języku rosyjskim; jedynie odpisy akt osób wyznania rzymsko-katolickiego wydawano, w miarę potrzeb, w dwu językach: rosyjskim i polskim. Od 1915 r. księgi prowadzono w języku polskim.
Od 1 stycznia 1867 r. do okręgu miały należeć, zamieszkiwane przez ludność żydowską, miasteczka Lipsko i Solec oraz wsie w gminach: Chotcza, Ciepielów, Lipsko, Pawłowice, Pętkowice, Solec, Wierzchowiska. Scope and content Akta metrykalne urodzeń, ślubów i zgonów - duplikaty 1837, 1875-1912, sygn. 1-39; allegata do akt zaślubionych 1837, 1847, 1875-1912, sygn. All. 1-40. Szczegółowo zawartość rodzajową akt, wraz z lukami, oddaje baza PRADZIAD. Supplementary information księgi (duplikaty) mikrofilmowane do 1877 r. – Mf: G 101065, GR 1044-1046; akta rejestrowane w bazie PRADZIAD; akta wcześniejsze przechowywane w AP Kielce; poddane odkażaniu gazem “Rotanox” w XI 1987 i 1998 r., dopływy odkażane na bieżąco

No.	Name	Units	Dates	Number of scans
	Units without series	0		0
1	Księgi metrykalne	39	1837-1912	1483
2	Alegata	40	1837-1912	0

Units in the collection::

Number of units per page

Reference code	Title	Dates	Number of scans
58/187/0/1/1	Duplikat akt Urzędnika Stanu Cywilnego Parafii Miasta Lipska za rok 1837	1837-1838	0
58/187/0/1/2	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Božničnom Okruge Lipsko za 1875 god	1875-1876	25
58/187/0/1/3	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Božničnom Okruge Lipsko za 1876 god	1876-1877	36
58/187/0/1/4	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge za 1877 god	1877-1878	49
58/187/0/1/5	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge za 1878 god	1877-1878	48
58/187/0/1/6	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1879 god	1879	53
58/187/0/1/7	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1880 god	1879-1880	55
58/187/0/1/8	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1881 god	1881	57
58/187/0/1/9	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1882 god	1882	43
58/187/0/1/10	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1883 god	1883	59
58/187/0/1/11	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1884 god	1884	47
58/187/0/1/12	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1885 god	1884-1885	57
58/187/0/1/13	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge na 1886 god	1886	30
58/187/0/1/14	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge za 1887 g	1887	28
58/187/0/1/15	Dublikat aktov o rodivšihsâ, brakosočetavšihsâ i umerših v Lipskom Božničnom Okruge za 1888 god	1887-1888	30

1 2 3 4 5 6

Amount of archival material

Total (archival units): 79

Processed (archival units): 79

Without inventory (archival units): 0

Total (linear meters): 0.77

Processed (linear meters): 0.77

Without inventory (archival units): 0.00

Amount of non-archival material

Total (archival units): 0

Total (linear meters): 0.00

Dates of non-archival material: - brak danych -