Collection: 59/1/0 Akta miasta Rzeszowa

Akta miasta Rzeszowa


Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Former title of the collection: - brak danych -	Dates: 1569-1944 [1945-1952]
Foreign language title of the collection: - brak danych -	Dates: 1569 - 1944 1945 - 1952
Name of the creator: - brak danych -	Access conditions: tak
Category: administracja ogólna - akta miast i administracja miejska	Languages: polski łaciński niemiecki

Finding aids

Type of finding aid	Control inventory	Additional information
spis roboczy	No	- brak danych -
16	Yes	- brak danych -
inwentarz książkowy	No	- brak danych -

History of the creator Rzeszów otrzymał prawa miejskie w 1354 r. Przywilej wydał król Kazimierz Wielki dla donacji dla Jana Pakosławica. Zarząd miasta początkowo spoczywał w rekach Rady i Ławy, (sąd wójtowsko – ławniczy). Pan dziedziczny, jako „urząd pański”, decydował o najważniejszych sprawach miasta i był instancją odwoławczą od decyzji sądu ławniczego i wójtowskiego. Kolejnymi właścicielami Rzeszowa po Janie Pakosławicu byli jego następcy, którzy przyjęli nazwisko Rzeszowskich, następnie Ligęzowie, Ostrogscy – Zasławscy i Lubomirscy. Po pierwszym rozbiorze Polski Rzeszów, znalazł się w granicach Austrii i został stolicą cyrkułu. Ograniczono prawa panów dziedzicznych. Jerzy Roman Lubomirski odsprzedał prawa do miasta władzom austriackim i Rzeszów stał się wolnym miastem w 1845 r. W okresie autonomii galicyjskiej przeprowadzono szereg reform administracyjnych. Na podstawie ustawy z dnia 12 sierpnia 1866 r. (Dziennik Ustaw Krajowych 1866 nr 19) utworzono jednostki administracyjne i samorządowe – gminy. W miastach najwyższym organem samorządowym była rada miejska, jako organ uchwałodawczy i nadzorujący. Radzie podlegał magistrat, na którego cele stał burmistrz, który kierował jego pracami i nadzorował je oraz przewodniczył powołanej przez radę zwierzchności gminnej. Ustawa ta z pewnymi zmianami dokonanymi w 1894 r. była stosowana do końca okresu zaborów. Po 1918 r. sprawy funkcjonowania zarządów miejskich regulowały dekrety państwa, a ostateczny kształt strukturze władz terytorialnych nadała ustawa z 23 marca 1933 r. „o częściowej zmianie ustroju samorządy terytorialnego” (Dz. U. 1933 nr 33 poz. 294) Ustawa ta określiła radę miejską, jako najwyższą władzę samorządu terytorialnego, której podlegał magistrat – organ wykonawczy. Po wybuchu wojny na terenie Generalnego Gubernatorstwa wprowadzono na mocy zarządzenia z 28 listopada 1939 r. (Dziennik Rozporządzeń Generalnego Gubernatora dla okupowanych polskich obszarów 1939, nr 9, s. 71-72) nowe normatywne odnośnie zarządów gmin. Samorząd został zlikwidowany, a władzę w Rzeszowie, od 25 października 1939 r. przejął Komisarz Miasta. W 1940 r. do obsługi administracyjnej powołano Komisariat Miasta Rzeszowa, który dzielił się na wydziały.
[na podstawie wstępu do inwentarza oprac. D. Olszanecka, Rzeszów 2015] Scope and content Akta z okresu do roku 1772: Przywileje dla miasta, lata 1569–1750, 12 j.a. – dokumenty wydane przez kancelarię królewską i właścicieli miasta; Księgi rady miejskiej, lata 1591–1628, 3 j.a.; Akta Ławy Miejskiej, lata 1610–1798, 13 j.a. Akta cechów, lata 1569–1738, 4 j.a. – przywileje dla cechu szewców, wydanych przez właścicieli miasta. Akta z okresu 1772–1918: Dział Ogólno – Organizacyjny, lata 1796–1919, 261 j.a. – -organizacja wewnętrzna magistratu z 1887 r., protokoły z posiedzeń i uchwały Rady Miejskiej, Magistratu, Zarządu miasta, sprawy wyborów do Sejmu Krajowego, rady miejskiej, korespondencja dotycząca zatrudnienia pracowników, akta Naczelnego Komitetu Narodowego w Rzeszowie, akta Okręgowego Towarzystwa Rolniczego, pomoce kancelaryjne i registraturalne; Dział Finansowy, lata 1784–1924, 588 j.a. – budżety i sprawozdania z ich realizacji, księgi finansowe, korespondencja w sprawach finansowych i podatkowych, dzienniki podawcze kasy; Dział Gospodarki Społecznej, lata 1807–1918, 284 j.a. – korespondencja dotycząca szkolnictwa podstawowego, średniego, zawodowego, sprawy Komitetu Parafialnego, korespondencja dotycząca szpitala, zdrowotności mieszkańców, spraw sanitarnych, opieki społecznej, fundacji min. Towarnickiego, Gałęzowskiego, Spytka Ligęzy, ks. J. Łukaszkiewicza; Dział Gospodarki Gminnej, lata 1728–1929, 882 j.a. – księgi gruntowe miasta Rzeszowa, wykazy właścicieli domów, protokoły parcelowe, plany miasta, przywilej cesarza Ferdynanda I na odbywanie jarmarków z 1838 r., kontrakty kupna, sprzedaży realności miejskich, sprawy przemysłu, korespondencja dotycząca budowy kanalizacji, wodociągów, akta dotyczące rzeźni, gazowni, cmentarza (remonty, cenniki, regulaminy, sprawy handlu miejskiego i aprowizacji miasta, sprawy cechów, spisy ludności, sprawy wojskowe, sprawy porządkowe i sanitarne, straż pożarna, policja miejska, sprawy dotyczące ściągania długów, Sąd Rozjemczy, projekty techniczne budynków, sprawy przynależności gminnej, paszportowe i emigracji. Akta z okresu 1918–1939: Dział Ogólno – Organizacyjny, lata 1849–1945, 131 j.a. – protokoły z posiedzeń Rady, Zarządu Miejskiego, księgi uchwał, wybory do rady miejskiej, zatrudnienia funkcjonariuszy miejskich, sprawy policji, utrzymania porządku, pomoce kancelaryjne i registraturalne (dzienniki podawcze, indeksy), afisze; Dział finansowy, lata 1918–1940, 353 j.a. – bilanse i budżety oraz sprawozdania z ich realizacji, inwentarze majątku gminnego, księgi finansowe i podatkowe, sprawy płac, sprawy funduszy – cmentarnego, drogowego, emerytalnego, szpitalnego itp.; Dział Gospodarki Społecznej, lata 1902–1944, 209 j.a. – sprawy funkcjonowania poczty, akta dotyczące fundacji (Fircowskiego, Gałęzowskiego, Hanasiewicza, Jędrzejowicza), korespondencja dotycząca zdrowotności mieszkańców, leczenie chorych, sprawy sanitarne, sprawy szkolnictwa podstawowego i zawodowego, akta Komitetu Pomocy Zimowej, opłat targowych, sprawa budowy pomnika płk. L. Lisa Kuli, sprawy zieleni miejskiej i komunikacji, wodociągi i kanalizacja, rozbudowa Elektrowni Miejskiej, sprawy Cegielni Miejskiej, materiały dotyczące cechów, stowarzyszeń przemysłowych, rękodzielników; Dział Gospodarki Gminnej, lata 1822–1944 [1947], 738 j.a. – spis ludności, sprawy przynależności gminnej, rejestry poborowych, wykazy dziewcząt i chłopców, chrześcijańskich i izraelickich, sprawy policyjne, książki meldunkowe, sprawy budownictwa – projekty techniczne budynków, budowa koszar, regulacja rzeczki Mikośka; Okres wojny 1939–1944: Dział Organizacyjno – Administracyjny, lata 1939–1944, 28 j.a. – akta Tymczasowego Zarządu Miejskiego, organizacja biur Komisariatu Miasta Rzeszowa, zarządzenia Komisarza Miasta, starosty i innych władz okupacyjnych, afisze i materiały propagandowe („Polskie wiadomości prasowe”, „Nowiny dla Polskiej Wsi”, korespondencja dotycząca zatrudnienia; Dział Finansowy, lata 1919–1944 [1945, 1947, 1952], 231 j.a. – bilanse, budżety, księgi finansowe, sprawy podatkowe, sprawy przedsiębiorstw komunalnych; Dział Gospodarki Społecznej, lata 1932–1944, 44 j.a. – sprawy polskich jeńców wojskowych (podania o zwolnienie z obozów, zapomogi), sprawy fundacji, akta Polskiego Komitetu Opiekuńczego, akta niemieckich organizacji – Związek Niemców, sprawy cechów; Dział Gospodarki Gminnej, lata 1931–1944 [1945–1948], 205 j.a. – dzierżawy majątków opuszczonych, administrowanie majątkiem pożydowskim, statystyka cen, spis zwierząt gospodarskich, użytków rolnych, rejestry domów, indeksy zmarłych Żydów, książki meldunkowe, dokumentacja techniczna i budowlana budynków, kartoteka mieszkańców; Akta zinwentaryzowane, lata 1788–1944, 304 j.a. – odpis urbarium józefińskiego, korespondencja w sprawach sądowych 1747–1865, dziennik podawczy spraw sądowych 1820–1824, projekty techniczne budynków, sprawy finansowe, akta towarzystw i fundacji, plany sytuacyjne miasta, nadania honorowego obywatelstwa, plany koszar, opis sytuacji finansowej i majątkowej miasta w latach 1935–1938, akta osobowe pracowników, akta cechów, karty żywnościowe, sprawy przedsiębiorstw komunalnych, sprawy wodno – kanalizacyjne, budżety, wybory do Rady Miejskiej, dzienniki podawcze kasy miejskiej, sprawy przyłączeń do wodociągu miejskiego, kanalizacja Osiedla Robotniczego, remont koszar miejskich, rozbudowa miejskich wodociągów.
[na podstawie wstępu do inwentarza oprac. D. Olszanecka, Rzeszów 2016] Supplementary information skontrum 1995/96 r. - brak 1 j.a. - sygn. 3847, odnaleziono i zinwentaryzowano 71 j.a.; zespól jest częściowo zmikrofilmowany i zdigitalizowany

No.	Name	Units	Dates	Number of scans
	Units without series	0		0
1	Przywileje dla miasta Rzeszowa (do 1772 r.)	12	1569-1750	0
2	Akta Rady Miejskiej (do 1772 r.)	3	1591-1774	0
3	Akta Ławy Miejskiej (do 1772 r.)	13	1610-1798	0
4	Akta Cechów (do 1772 r.)	4	1686-1850	0
5	Dział Ogólno-Organizacyjny (1772-1918)	261	1796-1931	133
6	Dział Finansowy (1772-1918)	556	1784-1929	0
7	Dział Gospodarki Społecznej (1772-1918)	284	1807-1918	0
8	Dział Gospodarki Gminnej (1772-1918)	1015	1716-1945	1788
9	Dział Ogólno-Organizacyjny (1918-1939)	0		0
10	Dział Finansowy (1918-1939)	353	1905-1941	0
11	Dział Gospodarki Społecznej (1918-1939)	209	1902-1941	10
12	Dział Gospodarki Gminnej (1918-1939)	738	1822-1947	0
13	Dział Ogólno-Organizacyjny (1939-1944)	28	1938-1944	0
14	Dział Finansowy (1939-1944)	231	1919-1952	0
15	Dział Gospodarki Społecznej (1939-1944)	44	1911-1944	0
16	Dział Gospodarki Gminnej (1939-1944)	205	1881-1950	34592
17	Akta osobowe	0		0
18	Akta zewidencjonowane	312	1636-1944	0

Units in the collection::

Number of units per page

Reference code	Title	Dates
59/1/0/1/1	Mikołaj Rzeszowski z Zerkowa dziedzic Rzeszowa i Staromieścia opierając się na dawnych przywilejach przepisuje porządek dla cechu szewców w Rzeszowie	1569
59/1/0/1/2	Mikołaj Rzeszowski z Zerkowa, nadanie przywilejów dla miasta Rzeszowa	1571
59/1/0/1/3	Król Stefan Batory - Nadanie przywilejów dla miasta Rzeszów	1578
59/1/0/1/4	Król Zygmunt III - Zniesienie prawa odbywania jarmarków i przyznania dawnych praw odbywania jarmarków w Rzeszowie	1590
59/1/0/1/5	Ks. Władysław Dominik pan na Ostrogu Zasławiu i Zofia Prudentiana jego żona. Potwierdzenie dawnych przywilejów dla miasta Rzeszowa	1639
59/1/0/1/6	Jerzy Lubomirski, marszałek koronny. Potwierdzenie dawnych i nadanie nowych praw cechowi szewców w Rzeszowie	1654
59/1/0/1/7	Król Jan Kazimierz, Przywilej dla miasta Rzeszowa na nowy jarmark Dzień Wszystkich Świętych	1661
59/1/0/1/8	Hieronim August Lubomirski pan na Wiśniczu i Jarosławiu - Przywilej dla Żydów miasta Rzeszowa regulujący ich obowiązki i powinności	1667
59/1/0/1/9	Hieronim August Lubomirski itd. Zezwala Żydom rzeszowskim na wybudowanie nowej szkoły na Nowym Mieście i nadaje jej prawa	1686
59/1/0/1/10	Jerzy, Jan i Aleksander Lubomirscy przyłączają garncarzy do cechu murarskiego i ciesielskiego w Rzeszowie przekazują pewne prawa dla cechu przyłączonego	1718
59/1/0/1/11	Jerzy Ignacy Lubomirski - Nadanie przywilejów dla cechu rzeźników w Rzeszowie	1728
59/1/0/1/12	Jerzy Ignacy Lubomirski - Nadanie przywileju dla chrześcijan miasta Rzeszowa	1750
59/1/0/2/13	Księga radziecka miasta Rzeszowa	1591-1634
59/1/0/2/14	Księga radziecka miasta Rzeszowa	1700-1774
59/1/0/2/15	Urywek księgi radzieckiej	1624-1628

1 2 3 4 ... 140 141 142 143 144 ... 282 283 284 285

Amount of archival material

Total (archival units): 4245

Processed (archival units): 3958

Without inventory (archival units): 0

Total (linear meters): 116.53

Processed (linear meters): 104.30

Without inventory (archival units): 0.00

Amount of non-archival material

Total (archival units): 0

Total (linear meters): 0.00

Dates of non-archival material: - brak danych -