Archival resources online szukajwarchiwach.pl
Collection: 62/191/0 Akta stanu cywilnego parafii greckokatolickiej w Łysowie powiat Łosice

Akta stanu cywilnego parafii greckokatolickiej w Łysowie powiat Łosice
Archiwum Państwowe w Siedlcach
- brak danych - 1826-1874
- brak danych - 1826 - 1874
- brak danych - tak
urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne - akta metrykalne polski
rosyjski
inwentarz książkowy Yes 76 j.a. T.10, brak 3 j.a.
Na mocy art.. 69 konstytucji z 1807r wprowadzony został w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona, a wraz z nim urzędy i księgi stanu cywilnego. Dekret Króla Saskiego Fryderyka Augusta z 23.02. 1809r. regulował sposób prowadzenia akt stanu cywilnego (Dz PKW nr 9/10 art.. 1-12). W zasadzie księgi mieli prowadzić świeccy urzędnicy, w praktyce obowiązki te powierzono duchownym. Na mocy Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego (Postanowienie Rady Administracyjnej z 3.11. 1825 Dodatek do rozdz. IV Dz. P. KP T.10) w 1825r akta stanu cywilnego złączono z księgami kościelnymi. Proboszcz parafii był jednocześnie urzędnikiem stanu cywilnego. Przepisy szczegółowo regulowały sposób prowadzenia ksiąg, ich kontroli (2 egz. protokółu sprawdzenia akt). Księgi prowadzono w formie duplikatów służących do zapisywania urodzeń, małżeństw, zgonów z jednego roku lub unikatów, gdzie zapisywano jeden rodzaj zdarzeń (tylko urodzenia, tylko małżeństwa, tylko zgonu) w jednej księdze z kilku lat aż do wyczerpania kart. Duplikaty przechowywały archiwa hipoteczne sądu pokoju, drugi w miejscu tworzenia. Nadzór nad księgami stanu cywilnego prowadzonymi przez proboszcza sprawował dziekan danego dekanatu oraz władze sądowe. Rada Państwa 04.06.1901r zwolniła sędziów pokoju z tego obowiązku (Zb. Pr i Rozp. Nr 67 poz.1346). Postanowieniem księcia namiestnika z 3.11. 1825r do spisywania aktów stanu cywilnego wyznań niechrześcijańskich wyznaczeni zostali burmistrzowie lub ich zastępcy. 24.06.1836 ukazało się prawo o małżeństwie (DzP KP T.18), które skutki cywilne zawarcia aktu oddawało sądom cywilnym,ograniczało swobodę wyznania dzieci z małżeństw mieszanych - katolików z prawosławnymi (musiały przyjąć prawosławie). (od 1847r odstępstwo od prawosławia karano jako przestepstwo.) Początkowo księgi prowadzono w języku polskim, od 1.01. 1868r na mocy rozporządzenia Komitetu Urządzającego w języku rosyjskim. W okresie XX-lecia Kościół Rzymskokatolicki opierał się na Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917r. Dekretem z 25.09.1945r wprowadzona została od 1.01. 1946r świecka rejestracja stanu cywilnego wykonywana przez świeckie urzędy stanu cywilnego (Dz.U. Nr 48 poz. 272 Prawo o aktach stanu cywilnego i 273 Przepisy wprowadzające prawo o aktach stanu cywilnego). Rozporzadzenie Ministra Administracji Publicznej i Sprawiedliwości z 24.11. 1945r w sprawie wykonywania prawa o aktach stanu cywilnego oraz przepisów wprowadzajacych to prawo (Dz.U. Nr 54 poz. 304) regulowało sposób funkcjonowania USC. Ukaz z 2.01. 1862r uznawał obrządek greckokatolicki za odrębne wyznanie, nie związane z obrządkiem łacińskim, Unicka Diecezja Chełmska dzieliła się wówczas na dekanaty: bialski, kodeński, łosicki, miedzyrzecki, parczewski, sokolowski, wisznicki, włodawski podlegała wyłączonemu od 27.06.1864r z Komisji Wyznań Religijnych i Ośw. Publ. - Zarządowi Spraw Duchownych, który ukazem z 3.10. 1868 podporządkowano min. Ośw.publ. w Petersburgu, a 3.03.1869r zlikwidowano. W latach 1866-1874 istniały dekanaty bialski, konstantynowski, radzyński, sokołowski (obejmujący także powiat siedlecki), wlodawski. Ukaz z 23.12. 1874r sprawy greckounickie przenosił do kompetencji MSW (DzPraw t.V s.291 Postanowienie KU t. XVI s.100) Ukaz z 30.06.1866r „O świeckim, grekounickim duchowieństwie w Królestwie Polskim” regulował sprawy materialne duchowieństwa unickiego, nowy podział dekanalny. W październiku 1873r b-p Chełmski nakazał księżom unickim do 1.01. 1874r przystąpienie do prawosławia. Opór wiernych łamano zbrojnymi represjami. Ukaz cara z 5.07.1874r o całkowitym zastąpieniu Unii prawosławiem stał się podstawą przyłączania całych dekanatów unickich, a zjazd konsystorza 2.03.1875r podpisał akt przyłączenia kościoła greckokatolickiego do Cerkwi prawosławnej.
Bibliografia: Prawo cywilne obowiązujace w guberniach Królestwa Polskiego T. I Petersburg 1875. Zbiór przepisów prawnych w sprawach rejestracji stanu cywilnego wydanych po odzyskaniu niepodległości państwowej Warszawa 1931opr. J. Litwin, A. Rżewski
Maciej Krassowski stolnik podlaski (1666-1678) i podkomorzy mielnicki (1678-1688) był prawdopodobnie fundatorem pierwszej, drewnianej, unickiej świątyni pw. św. Praksedy i św. Mikołaja Cudotwórcy. Kolatorem tego kościoła w 1726 roku był Józef Lewicki h. Rogala (zm. przed 22.04.1727), chorąży bielski (1712-1726). W 1755 roku Jan Gwido Kuczyński (zm. 1775), chorąży mielnicki (1737-1765) i starosta jadowski (1734-1775) wystawił nową cerkiew pw. św. Michała Archanioła, którą uposażył w 1757 roku. W 1785 roku została ona gruntownie przebudowana. W 1861r nosiła wezanie Opieki NMP, należała do dekanatu sokołowskiego. W ramach prześladowań unitów w 1867 roku parafianie musieli uiścić wysokie kontrybucje. Zimą 1875 roku kościół unicki w Łysowie został zamieniony siłą przez władze carskie na cerkiew prawosławną. W 1880 roku rząd carski rozebrał unicką świątynię, a na jej miejscu wzniósł murowaną cerkiew prawosławną. Z chwilą ukazania się 30 kwietnia 1905 roku carskiego ukazu tolerancyjnego wszyscy unici należący do tej parafii przyjęli obrządek łaciński. Na mocy rozporządzenia Nr 65 z dnia 11 grudnia 1918 roku wydanego przez ks. Henryka Przeździeckiego (1873-1939), biskupa siedleckiego czyli podlaskiego (1918-1939), świątynia p.w. NMP Różańcowej została rewindykowana katolikom, plebanię zaś przejęła Powiatowa Rada Szkolna. Obsługę duszpasterską świadczyli wówczas księża z parafii Niemojki. cz. 1Księgi urodzeń, małżeństw, zgonów 1826-1857 sygn. 1-33, Alegaty 1827-1863 sygn. 34-60
W czasie skontrum stwierdzono brak sygnatur 34 (1827), 40 (1837), 44 (1841), dopisano alegatę z 1857 roku sygn. 61
Księgi urodzeń, małżeństw, zgonów 1858-1864 sygn. 62-68, Alegaty 1858-1859, 1861 , 1864 sygn. 69-70, 71, 72
cz.2 Księgi urodzeń, małżeństw, zgonów 1867, 1872-1874 sygn. 73-76 w czasie skontrum stwierdzono brak alegat: sygnatur 34 (1827), 40 (1837), 44 (1841) Zmikrofilmowane księgi UMZ z lat 1826-1857 nr 316412-316444, ks. 1858-1864 nr 316445-316451
Units in the collection::
Number of units per page
Reference code Title Dates Number of scans
62/191/0/1/1 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1826-1826 16
62/191/0/1/2 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1827-1827 14
62/191/0/1/3 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1828-1828 11
62/191/0/1/4 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1829-1829 12
62/191/0/1/5 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1830-1830 11
62/191/0/1/6 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1831-1831 22
62/191/0/1/7 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1832-1832 11
62/191/0/1/8 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1832-1832 13
62/191/0/1/9 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1833-1833 12
62/191/0/1/10 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1834-1834 12
62/191/0/1/11 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1835-1835 10
62/191/0/1/12 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1836-1836 12
62/191/0/1/13 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1837-1837 12
62/191/0/1/14 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1838-1838 12
62/191/0/1/15 Akta urodzin, małżeństw, zgonów 1839-1839 14
1 2 3 4 5 6

Amount of archival material

73

73

0

0.40

0.40

0.00

Amount of non-archival material

0

0.00

- brak danych -