Collection: 88/2/0 Powiatowa Rada Narodowa w Tomaszowie Lubelskim

Powiatowa Rada Narodowa w Tomaszowie Lubelskim

<< Previous result Back to the list of results Next result >>
Archiwum Państwowe w Zamościu
Former title of the collection: - brak danych -	Dates: 1944-1950
Foreign language title of the collection: - brak danych -	Dates: 1944 - 1950
Name of the creator: - brak danych -	Access conditions: tak
Category: administracja ogólna - władze powiatowe, okręgowe	Languages: polski

Finding aids

Type of finding aid	Control inventory	Additional information
inwentarz książkowy	Yes	- brak danych -

History of the creator Dnia 1 stycznia 1944 r. utworzona została Krajowa Rada Narodowa, która rozpoczęła sprawowanie władzy w oparciu o system terenowych rad narodowych. Rady Narodowe opierały swoją organizację na podziale administracyjnym kraju. Zgodnie z tym podziałem organizowane były gminne, miejskie, powiatowe i wojewódzkie rady narodowe. Przedstawicieli do rad delegowały ugrupowania polityczne stojące na gruncie zjednoczenia wszystkich demokratycznych sił narodu do walki z okupantem o wolną i niepodległą Polskę Ludową, organizacje wojskowe walczące zbrojnie z okupantem, komitety fabryczne, chłopskie i folwarczne, organizacje zawodowe robotników i inteligencji, społeczne organizacje demokratyczne. Liczba członków była uzależniona od ilości organizacji delegujących i stopnia zorganizowania terenu pod względem politycznym, wojskowym i społecznym. Władzę zwierzchnią nad wszystkimi radami sprawowała Krajowa Rada Narodowa, a od 19.02.1947 r. (Ustawa Konstytucyjna) Rada Państwa. Rady były podporządkowane hierarchicznie radom wyższego stopnia. Powiatowa Rada Narodowa wybierała prezydium w składzie: przewodniczący, jego zastępca i 3 członków. Był to kolegialny organ kierowniczy rady, a nie jej organ wykonawczy. W lipcu 1944 r. władzę w powiecie sprawował Delegat Powiatowy Rządu Polskiego - Stanisław Hordyj, który 7.08.1944 r. zorganizował zebranie wójtów, sekretarzy gminnych oraz przedstawicieli innych urzędów. Po utworzeniu PKWN delegatem na powiat tomaszowski mianowany został kapitan Teodor Duda. 13.08.1944 r. odbyło się zebranie wyborcze do Powiatowej Rady Narodowej i na posiedzeniu PRN dokonano wyboru przewodniczącego Rady - Wacława Mysakowskiego oraz sekretarza, inspektora samorządu gminnego, referentów działu rolnego, bezpieczeństwa publicznego, aprowizacji, opieki społecznej, budowlanego, przemysłu i handlu, spółdzielczości, propagandy i prasy oraz kierowników niektórych urzędów. Powiatowa Rada Narodowa zgodnie ze statutem tymczasowym i zapowiedzią Manifestu Lipcowego pełniła władzę wykonawczą i załatwiała wszystkie sprawy związane z ogólną administracją powiatu. 11.09.1944 r. wyszła ustawa o organizacji i zakresie działania rad narodowych, która określiła rady narodowe jako organy ustawodawcze i samorządowe. W ten sposób dekret o powołaniu władz administracji ogólnej i ustawa o radach narodowych ustaliły ostatecznie podział władzy na organy ustawodawcze i wykonawcze z tym, że rady narodowe uprawnione zostały do kontroli organów wykonawczych państwowych i samorządowych. Początkowo przewodniczący PRN w Tomaszowie pełnił jednocześnie funkcję starosty, a od stycznia 1945 r. Funkcje te zostały rozdzielone. Przewodniczącym PRN został Józef Typek, starostą Władysław Wrozowski. Do realizacji określonych zadań powoływane były komisje stałe lub doraźne do wykonania ściśle określonych zadań. W styczniu 1945 r. wybrano 9 komisji, w 1946 r. znowelizowano przepisy i każda rada powoływała tylko ściśle określone komisje. Komisje były organami pomocniczymi rady, miały charakter opiniodawczy i kontrolujący. Ustawa z września 1944 r. o radach narodowych nie zapewniała w praktyce radom właściwej roli w terenie szczególnie na niższych szczeblach. Dlatego też osłabiła się ich pozycja w społeczeństwie. Powyższą sytuację zmieniła ustawa sejmowa z 20.03.1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej . Zmieniła ona strukturę aparatu władzy państwowej, zniosła dualizm i podział na adminstrację rządową i samorządową. Nastąpiło zespolenie rad narodowych, starostw i innych urzędów działających do 1950 roku jako niezespolone. W związku z tą ustawą Powiatowa Rada Narodowa w Tomaszowie Lubelskim zakończyła swoją działalność w czerwcu 1950 r. i wraz ze Starostwem weszła w skład Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Tomaszowie Lubelskim.[na podstawie wstępu do inwentarza Scope and content Sprawy ogólne 1944-1949 4 j.a.; Sprawy personalne 1944-1950 8 j.a.; Sprawy organizacyjne 1944-1949 4 j.a.; Protokóły posiedzeń PRN (uchwały) 1944-1949 5 j.a.; Protokóły posiedzeń plenarnych PRN 1949-1950 1 j.a.; Akta komisji: planowania, finansowo-budżetowej, oświatowej, kontroli społecznej, rolnej i ziemskiej, kwalifikacyjnej, podatkowej 1945-1950 43 j.a.; Sprawy społeczno-organizacyjne 1947-1950 5 j.a.; Akta dotyczące gminnych rad narodowych (protokóły,sprawozdania) 1947-1950 23 j.a.; Sprawy gospodarcze 1947-1949 3 j.a.; Współprawca z Wydziałem Powiatowym 1948-1950 3 j.a.; Sprawy wniosków i odznaczeń 1948-1950 1 j.a.; Sprawy poufne 1947-1949 2 j.a.; Sprawy różne 1944-1949 8 j.a. Supplementary information wyłączone z akt Starostwa, zespół zmikrofilmowany

No.	Name	Units	Dates	Number of scans
	Units without series	110		0

Units in the collection::

Number of units per page

Reference code	Title	Dates
88/2/0/-/1	Zarządzenia i okólniki	1944
88/2/0/-/2	Okólniki, protokoły WRN i zarządzenia władz nadrzędnych	1946-1947
88/2/0/-/3	Zarządzenia i okólniki WRN	1949
88/2/0/-/4	Zarządzenia i okólniki Powiatowej Rady Narodowej	1947-1949
88/2/0/-/5	Sprawy osobowe członków organów i pracowników PRN	1944-1946
88/2/0/-/6	Ewidencja członków Rady Powiatowej, Prezydium i Komisji	1948
88/2/0/-/7	Ewidencja członków Rady Powiatowej, Prezydium i Komisji	1949
88/2/0/-/8	Organizacja i ewidencja gminnych i miejskich rad narodowych	1950
88/2/0/-/9	Sprawy osobowe Rady Narodowej, Prezydium Wydziału Powiatowego i pracowników Samorządu Powiatowego	1946
88/2/0/-/10	Sprawy osobowe Rady Narodowej, Prezydium Wydziału Powiatowego i pracowników Samorządu Powiatowego	1947
88/2/0/-/11	Sprawy personalne pracowników samorządowych	1948
88/2/0/-/12	Sprawy personalne pracowników samorządowych	1950
88/2/0/-/13	Sprawy ogólno-organizacyjne	1944-1945
88/2/0/-/14	Różne sprawy organizacyjne	1945-1946
88/2/0/-/15	Różne sprawy organizacyjne	1947-1948

1 2 3 4 5 6 7 8

Amount of archival material

Total (archival units): 110

Processed (archival units): 110

Without inventory (archival units): 0

Total (linear meters): 0.70

Processed (linear meters): 0.70

Without inventory (archival units): 0.00

Amount of non-archival material

Total (archival units): 0

Total (linear meters): 0.00

Dates of non-archival material: - brak danych -