Collection: 89/3/0 Powiatowa Komisja Urbarialna w Zielonej Górze

Powiatowa Komisja Urbarialna w Zielonej Górze

<< Previous result Back to the list of results Next result >>
Archiwum Państwowe w Zielonej Górze
Former title of the collection: - brak danych -	Dates: 1715-1803
Foreign language title of the collection: Kreis Urbarien Commission zu Grünberg	Dates: 1715 - 1803
Name of the creator: - brak danych -	Access conditions: tak
Category: administracja specjalna - gospodarka przestrzenna, rolnictwo i leśnictwo	Languages: niemiecki

Finding aids

Type of finding aid	Control inventory	Additional information
inwentarz książkowy	Yes	- brak danych -

History of the creator Geneza akcji spisywania urbarza na Śląsku wiąże się z polityką państwa pruskiego wobec chłopów, które ze względów militarnych i fiskalnych dążyło do utrzymywania gospodarstw chłopskich pod względem ich liczebności i potencjału gospodarczego. W dążeniu do rozszerzenia swego stanu posiadania wielcy feudałowie rugowali bowiem chłopów z ich gospodarstw. Równocześnie zwiększali także zakres ich zobowiązań feudalnych. Postępowanie takie pozbawiało państwo pruskie podatników i rekrutów do wojska. W celu zapobiegania takim praktykom Fryderyk II wydał szereg zakazów np. zakaz rugów. W przypadku sporu o powinności między chłopem a panem ustalano stan faktyczny istniejący w ostatnich latach wobec gospodarstw o powinnościach wymiernych oraz konkretyzowano dotychczasowe powinności niewymierne. Uzyskane dane miały być spisywane w specjalnym dokumencie tzw. urbarzu i rokrocznie odczytywane chłopom. W 1784 roku cesarz zarządził akcje spisywania urbarzy na całym Śląsku, niezależnie od jakichkolwiek sporów. Praca ta miała zostać wykonana przez specjalnie powołane w tym celu dwie Główne Komisje Urbarialne (Haupt Urbarien Commission) z siedzibami w Głogowie i Wrocławiu oraz Powiatowe Komisje Urbarialne (Kreis Urbarien Kommission), tworzone dla poszczególnych powiatów. Powiatowa Komisja Urbarialna w Zielonej Górze swoim zasięgiem obejmowała powiat zielonogórski. Urbarz mógł być także spisywany przez sąd patrymonialny danej wsi w wyniku ugody między feudałem i poddanymi. W 1785 roku Główne Komisji Urbarialne otrzymały szczegółowe instrukcje dotyczące sporządzania urbarzy. Powinny były one zawierać dokładny opis budynków, przysługującej panu jurysdykcji, wszystkich dochodów płynących z folwarków, lasów, stawów, myt i młynów, wykazy czynszów chłopskich i robocizn, a także wysokość i rodzaj świadczeń pańskich na rzecz chłopów odrabiających pańszczyznę. Urbarze miały być ściśle związane z rachunkowością folwarczną, stanowić podstawę przy sprzedaży majątków lub ich przekazywania drogą dziedziczenia. Scope and content sygn. 1-5 z lat 1715-1803 (powinności chłopskie w pieniądzu i naturze, uposażenie i obciążenia poszczególnych grup ludności poddańczej, obciążenia chłopów na rzecz gminy, służba dworska – ich utrzymanie i zarobki, sprawy szczególne ludności poddańczej w następujących miejscowościach powiatu zielonogórskiego – Klenica (Kleinitz), Stary Kisielin (Polnisch Kessel), Świdnica (Schweinitz), Chynów (Kühnau) Supplementary information - brak danych -

No.	Name	Units	Dates	Number of scans
	Units without series	5		0

Units in the collection::

Reference code	Title	Dates
89/3/0/-/1	Das Urbarium den Dienst - Reces und Zwei Dienst - Erke[...] von Kleinitz Grünberg[er] Kreises	1715-1803
89/3/0/-/2	Die Errichtung des Urbarii zu Pohlnischkessel Grünberger Creises	1785-1803
89/3/0/-/3	Die [...] des Urbarii des Guthes Schweinitz Grafl[iche] v[on] Schlabrendorfff Antheils Vol. I	1798-1801
89/3/0/-/4	Urbarium des im Glogauschen Fürstenthum und deßin Grünberger Creise zu Erb und eigenen Rechten belegenen der Cämmerey zu Günberg gehörigen Guths Kühnau	1797-1800
89/3/0/-/5	Urbarium von allen und jeden zur Städt - Kämmerei gehörigen Revenues und Regalibus der Königl[iches] Preuß[isches] Weichtbildstadt Grünberg	1749

Amount of archival material

Total (archival units): 5

Processed (archival units): 5

Without inventory (archival units): 0

Total (linear meters): 0.18

Processed (linear meters): 0.18

Without inventory (archival units): 0.00

Amount of non-archival material

Total (archival units): 0

Total (linear meters): 0.00

Dates of non-archival material: - brak danych -