Archival resources online szukajwarchiwach.pl
Collection: 89/6/0 Majątek Nietków /Polnisch Nettkow/

Majątek Nietków /Polnisch Nettkow/

<< Previous result Back to the list of results Next result >>
Archiwum Państwowe w Zielonej Górze
- brak danych - 1689-1862
- brak danych - 1689 - 1689
1703 - 1703
1760 - 1760
1834 - 1862
- brak danych - tak
archiwa rodzinno-majątkowe - - niemiecki
inwentarz książkowy Yes - brak danych -
Nietków był osadą znaną już zapewne w XIV w. skoro przyjmuje się, że w 1420 r. należała ona do Nicela von Nawenweldera z Nietkowa. Niewątpliwie po opanowaniu Księstwa Krośnieńskiego przez Brandenburgię w 1480 r. stał się własnością Siegismunda von Rothenburg, który był także landwójtem w Cottbus. Od tego czasu rodzina von Rothenburg gromadziła posiadłości, zarówno na prawnym jak i lewym brzegu Odry. Wkrótce należały do niej prawie wszystkie wsie leżące na wschód od Krosna Odrzańskiego. Prawa do zdobytych posiadłości zostały ugruntowane w 1519 r., kiedy król Ludwik Węgierski nadał synom Sigismunda dotychczasowe posiadłości ich ojca w lenno. W 1555 r. do rodziny należały m.in. Osada targowa (miasteczko) Nietkowice, Tarnów, Gronów, Kosierz, część wsi Kukadło, Górzyn, Wełmice, Bytnica. Rodzina ta dzierżawiła także starostwo w Sulechowie. Niebawem nastąpiły rodzinne podziały. W 1564 r. w Nietków i Górzyn należał do Hansa von Rothenburg W 1605 r. wsie te były we władaniu jego syna Hansa Christopha von Rothenburg. Zmarł on krotko przed 1626 r., a jego syn Aleksander ostatecznie pozostał jedynym właścicielem majątku. W 1662 r. prawa lenne uzyskali jego synowie Christoph Georg i Hans Christoph. Po wygaśnięciu rodu von Rothenburg, w 1788 r. ich dotychczasowe dobra zostały sprzedane księciu kurlandzko-żagańskiemu Piotrowi Bironowi. Następnie odziedziczyła je jego córka księżna Paulina Maria Luiza, która wyszła za księcia von Hohenzollern–Hechingen, a w 1838 r. jej syn Fryderyk Wilhelm, ostatni książę Hohenzollern –Hechingen. Ożenił się on w 1850 r. z młodszą od siebie o 31 lat Amalią Schenk von Geyern, która w dniu ślubu przyjęła tytuł hrabiny von Rothenburg. Prawo do majątku po nim oraz tytuł von Rothenburg w 1866 r. uzyskały dzieci Amalii: Fryderyka Wilhelmina Elżbieta, Fryderyk Wilhelm Karl i Wilhelm Fryderyk Ludwig Gustaw, osiadły koło Ostródy.
W 1808 r. z majątku w Nietkowie wydzielono miasto Czerwieńsk, które otrzymało samodzielność prawną oraz władze niezależne od właściciela majątku. W połowie lat trzydziestych XIX wieku w majątkach należących do rodziny von Rothenburg rozpoczęto regulacje, w wyniku których część gruntów została wykupiona przez okolicznych chłopów. W 1872 r. ustanowiono "Fideikomis Polnisch Nettkow", który liczył 9358 ha. Składał się on z folwarków w Nietkowie, Pyrniku, Płotach, Przylepie, Strużce i Radomii, leżących w powiecie zielonogórskim, Chełmka, Buczkowa i Lubięcina w powiecie kożuchowskim, Słupa i Sichówka w powiecie legnickim oraz Piotrowic koło Jaworzna. W 1928 r. fideikomis rozwiązano. Dobra składające się z lasów (liczące ogółem 4635 ha), leżące na terenie obrębów wsi Chełmek, Buczków i miasta Czerwieńsk, poddano pod wspólny Zarząd Leśny w Nietkowie (Forstverwaltung). Grunty orne należące do folwarku Friedrichshof w pobliżu Nietkowa, w Nietkowicach, Buczkowie i Lubięcinie wydzierżawiono. Zawiadywał nimi Urząd Rentowy w Nietkowie, którym kierował ekonom. Liczne parcelacje i sprzedaż dużej części ziem doprowadziły do tego, iż na początku lat trzydziestych XX w. folwark w Nietkowie liczył zaledwie 156 ha gruntów ornych oraz 13 ha łąk, na których hodowano bydło. Kolejny właściciel Nietkowa Fryderyk Wilhelm Karl był trzykrotnie żonaty. Po nim majątek odziedziczył pochodzący z drugiego małżeństwa Friedrich Wilhelm Leopold Konstantin. W 1936 r. Nietków należał do małoletniego Eitela Friedricha hrabiego von Rothenburg.
[Na podstawie wstępu do inwentarza opracowanego przez Tadeusza Dzwonkowskiego] 1. Dokumenty z lat 1689-1703, sygn. D1-D2 (nadanie wsi Nietków rodzinie Rothenburg)
2. Akta z lat 1833-1760, sygn. 3-8 (parcelacja majątku, rozgraniczenia gruntów, serwituty, sprawy szkolne-szkoła w Drzewicy, księga rachunkowa, umowa między mieszkańcami Czerwieńska o hrabią Aleksandrem Rudolphem von Rothenburg na dostarczenie wina i piwa do majątku) - brak danych -
Units in the collection::
Reference code Title Dates Number of scans
89/6/0/-/1 [Fryderyk, król pruski, margrabia brandenburski […] nadaje w lenno Janowi Krzystofowi von Rothenburg oraz jego potomkom w linii męskiej pół majątku Nietków, ze wszystkimi korzyściami i świadczeniami] 1689 0
89/6/0/-/2 [Fryderyk, król pruski, margrabia brandenburski […] nadaje w lenno Janowi Krzystofowi von Rothenburg oraz jego potomkom w linii męskiej pół majątku Nietków, ze wszystkimi korzyściami i świadczeniami] 1703 0
89/6/0/-/3 Die Ablösung der Serwitutsrechte des Hüttenwerks Pleske an das Dominium Beutnitz 1834-1835 0
89/6/0/-/4 Ansstellung der evangelischen Schulwesen zu Drewitz 1833-1860 0
89/6/0/-/5 Die Abloesung der Forstgerechtsame des Theerofen - Besitzers Schmidt zu Neumühl. 1843-1862 0
89/6/0/-/6 [Einnahme und Ausgabe] 1840-1841 0
89/6/0/-/7 Die Ablösung gegenseitiger Serwituten zwischen Dominio Beutnitz und Mählmühle zu Straube 1833-1854 0
89/6/0/-/8 [Umowa między mieszkańcami Czerwieńska a hrabią Alexandrem Rudolphem von Rotenburg na dostarczenie wina i piwa do majątku Nietków] 1760 0

Amount of archival material

8

8

0

0.12

0.12

0.00

Amount of non-archival material

0

0.00

- brak danych -

X

W szukajwarchiwach.gov.pl udostępniliśmy nową wersję wyszukiwarki!

Zachęcamy do jej testowania oraz przesyłania nam propozycji kolejnych zmian i nowych funkcjonalności. Nasz adres znajdziesz w zakładce „Kontakt” na szukajwarchiwach.gov.pl.

Jednocześnie przypominamy, że serwis szukajwarchiwach.pl nie jest rozwijany od lutego 2019 r. – nowe opisy i skany publikowane są wyłącznie w szukajwarchiwach.gov.pl.